بدافزار
بدافزارها، یکی از رایج ترین تهدیدات سایبری هستندکه توسط مجرمان سایبری یا هکرها برای مختل کردن یا آسیب رساندن به رایانه کاربر، مورد استفاده قرار می گیرد. بدافزارها، نرم افزارهای مخربی هستند که از طریق یک آسیب پذیری (اغلب از طریق یک پیوست ایمیل ناخواسته یا بارگیری با ظاهر قانونی منتشر می شود) به شبکه نفوذ می کنند و ممکن است توسط مجرمان سایبری برای کسب درآمد و یا در حملات سایبری با انگیزه سیاسی مورد استفاده قرار گیرند و اغلب زمانی که کاربر روی پیوند خطرناک یا پیوست ایمیل کلیک می کند، نرم افزارهای خطرناک نصب می شوند. انواع مختلف بدافزارها عبارتند از:
- ویروس ها: یک برنامه خود تکثیر شونده که خود را به فایل تمیز متصل می کند و در سراسر سیستم کامپیوتری پخش می شود و با کدهای مخرب فایل ها را آلوده می کند. پس از دانلود فایل مخرب، ویروس تا زمانی که فایل باز شود و در حال استفاده باشد، غیرفعال خواهد بود. ویروس ها به گونه ای طراحی شده اند که توانایی عملکرد سیستم را مختل کنند. در نتیجه، ویروسها میتوانند باعث مشکلات عملیاتی و از دست رفتن دادهها شوند.
- کرم ها: یک نرم افزار مخرب است که به سرعت تکثیر شده و در هر دستگاه موجود در شبکه پخش می شود. برخلاف ویروس ها، کرم ها برای انتشار نیازی به برنامه های میزبان ندارند. یک کرم قبل از اینکه با سرعت نمایی تکثیر و پراکنده شود، دستگاه را از طریق یک فایل دانلود شده یا یک اتصال شبکه آلوده می کند. کرمها مانند ویروسها میتوانند عملکرد دستگاه را به شدت مختل کنند و باعث از دست رفتن اطلاعات شوند.
- تروجان ها: یک آفت دیجیتال مخرب که تنها هدف آن ایجاد ویرانی بدون توجه به رایانه های قربانیانش است. این بدافزار به عنوان نرم افزار قانونی پنهان می شود و با خواندن رمزهای عبور، ضبط ضربه های صفحه کلید یا باز کردن درب برای بدافزارهای بیشتر می تواند کل رایانه را به گروگان بگیرد. مجرمان سایبری کاربران را فریب می دهند تا تروجان ها را بر روی رایانه خود جایی که باعث آسیب می شوند یا داده ها را جمع آوری می کنند، آپلود نمایند. این اقدامات می تواند شامل موارد زیر باشد:
- حذف داده ها
- مسدود کردن داده ها
- اصلاح داده ها
- کپی کردن داده ها
- اختلال در عملکرد کامپیوترها یا شبکه های کامپیوتری
اما نکته قابل توجه در مورد تروجان ها این است که برخلاف ویروس ها و کرم های کامپیوتری، قادر به تکثیر خود نیستند.
- جاسوس افزارها: نرم افزار مخربی است که مخفیانه بر روی رایانه اجرا می شود و به یک کاربر راه دور گزارش می دهد. جاسوس افزار به جای ایجاد اختلال در عملکرد دستگاه، اطلاعات حساس را هدف قرار می دهد و می تواند به مهاجمان دسترسی از راه دور بدهد. جاسوس افزارها اغلب برای سرقت اطلاعات مالی یا شخصی استفاده می شوند. نوع خاصی از نرم افزارهای جاسوسی key-loggerها هستند که ضربات صفحه کلید را برای فاش کردن گذرواژه ها و اطلاعات شخصی ضبط می کنند.
- باج افزارها: نرمافزار مخربی است که به اطلاعات حساس درون یک سیستم دسترسی پیدا میکند، آن اطلاعات را رمزگذاری میکند تا کاربر نتواند به آن دسترسی پیدا کند، و سپس برای انتشار دادهها درخواست پرداخت مالی میکند. باج افزار معمولاً بخشی از یک کلاهبرداری فیشینگ است و با کلیک بر روی یک پیوند مبدل، کاربر باج افزار را دانلود می کند. مهاجم اقدام به رمزگذاری اطلاعات خاصی می کند که فقط با یک کلید ریاضی که می داند باز می شود. هنگامی که مهاجم باج را دریافت می کند، قفل داده ها باز می شود.
- بدافزارهای بدون فایل: نوعی بدافزار ساکن حافظه است که به جای استفاده از فایل های روی هارد دیسک از حافظه رایانه قربانی کار می کند. از آنجایی که هیچ فایلی برای اسکن وجود ندارد، شناسایی آن از بدافزارهای سنتی سخت تر است زیرا بدافزار هنگام راه اندازی مجدد رایانه قربانی ناپدید می شود.
- نرم افزارهای تبلیغاتی: نرم افزار مخربی که برای انتشار بدافزار، جمع آوری داده ها از رایانه کاربر و ارائه تبلیغات مورد استفاده قرار می گیرد. در حالی که ابزارهای تبلیغاتی مزاحم همیشه خطرناک نیستند، در برخی موارد می توانند مشکلاتی را برای سیستم ایجاد کنند به گونه ای که مرورگر را به سایت های ناامن هدایت کنند و یا حتی ممکن است حاوی تروجان و جاسوس افزارها باشند. علاوه بر این، سطوح قابل توجهی از ابزارهای تبلیغاتی مزاحم می توانند سرعت سیستم کاربر را به میزان قابل توجهی کاهش دهند. از آنجایی که همه ابزارهای تبلیغاتی مزاحم مخرب نیستند، داشتن محافظتی که به طور مداوم و هوشمندانه این برنامه ها را اسکن کند، حائز اهمیت است.
- Bots: برنامه هایی هستند که برای انجام خودکار عملیات خاص طراحی شده اند. اگر چه آنها اهداف قانونی زیادی را دنبال می کنند، اما یک نوع بدافزار محبوب به حساب می آیند. به محض قرار گرفتن روی رایانه، می توانند باعث اجرای دستورات خاصی در دستگاه بدون تأیید یا اطلاع کاربر شوند. همچنین هکرها سعی می کنند چندین رایانه را با یک بات آلوده کرده و با ایجاد یک Botnet توانایی مدیریت از راه دور رایانه های در معرض خطر، سرقت داده های حساس، جاسوسی از فعالیت کاربران، توزیع خودکار هرزنامه را بدست آورند و یا حملات انکار سرویس توزیع شده(DDoS) مخربی را در شبکه های رایانه ای و وبسایت ها انجام دهند.